Δυσκολία με τις αναφορικές προτάσεις

[vonlibera]

Μόνο εγώ δυσκολεύομαι τόσο με τις αναφορικές; Μου φαίνονται πανδύσκολες. Υπάρχει κάποια μεθοδολογία για να τις κατανοήσω καλύτερα;

 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 6 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.

[Ιππολύτη]

Υποθέτω πως μιλάς για τις αναφορικές στα αρχαία. Το θέμα με τις αναφορικές είναι ότι ούτε οι ίδιοι οι φιλόλογοι δεν συμφωνούν στη διάκρισή τους. Αυτό το πράγμα εμένα πέρυσι με είχε τρελάνει. Άλλα έλεγε ο καθηγητής στο φροντιστήριο, άλλα η καθηγήτρια στο σχολείο, γενικώς ένας αχταρμάς που πολύ με είχε αγχώσει.

Το θέμα είναι πως ζητήματα που επιδέχονται αμφιβολίας και μεγάλης συζήτησης δεν τολμούν να ρωτήσουν στις πανελλήνιες, είναι και εν μέρει "άδικο". Αλλά τώρα αν μιλάμε για μια απλή προσδιοριστικη ή για μια επιρρηματικη αναφορικη-τελική ας πούμε, ναι, αυτές σίγουρα μπορούν να ζητηθούν.

 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 6 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.

[vonlibera]

Υποθέτω πως μιλάς για τις αναφορικές στα αρχαία. Το θέμα με τις αναφορικές είναι ότι ούτε οι ίδιοι οι φιλόλογοι δεν συμφωνούν στη διάκρισή τους. Αυτό το πράγμα εμένα πέρυσι με είχε τρελάνει. Άλλα έλεγε ο καθηγητής στο φροντιστήριο, άλλα η καθηγήτρια στο σχολείο, γενικώς ένας αχταρμάς που πολύ με είχε αγχώσει.

Το θέμα είναι πως ζητήματα που επιδέχονται αμφιβολίας και μεγάλης συζήτησης δεν τολμούν να ρωτήσουν στις πανελλήνιες, είναι και εν μέρει "άδικο". Αλλά τώρα αν μιλάμε για μια απλή προσδιοριστικη ή για μια επιρρηματικη αναφορικη-τελική ας πούμε, ναι, αυτές σίγουρα μπορούν να ζητηθούν.

Ναι, στα αρχαία αναφέρομαι. Το θέμα μου είναι πιο συγκεκριμένα ότι αδυνατώ να καταλάβω την συντακτική τους λειτουργία ακόμα και στις απλές που προανέφερες.

 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 6 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.

[Ιππολύτη]

Ναι, στα αρχαία αναφέρομαι. Το θέμα μου είναι πιο συγκεκριμένα ότι αδυνατώ να καταλάβω την συντακτική τους λειτουργία ακόμα και στις απλές που προανέφερες.

Α! Αν είσαι ακόμα Β Λυκείου πράγματι, δε χρειάζεται άγχος. Είναι αρκετά στριφνο κομμάτι οι αναφορικές, θέλουν αρκετή εξάσκηση. Πέραν της εξάσκησης και προφανώς της υπομονής, αυτό που μπορώ να σε συμβουλευσω είναι να τις μεταφραζεις πρώτα στα νέα και μετά να τις συντάσσεις. Έτσι θα αναγνωρίσεις πιο εύκολα πχ την παράθεση από την επεξήγηση!

 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 6 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.

[vonlibera]

Α! Αν είσαι ακόμα Β Λυκείου πράγματι, δε χρειάζεται άγχος. Είναι αρκετά στριφνο κομμάτι οι αναφορικές, θέλουν αρκετή εξάσκηση. Πέραν της εξάσκησης και προφανώς της υπομονής, αυτό που μπορώ να σε συμβουλευσω είναι να τις μεταφραζεις πρώτα στα νέα και μετά να τις συντάσσεις. Έτσι θα αναγνωρίσεις πιο εύκολα πχ την παράθεση από την επεξήγηση!

έτσι όπως πάω εγώ στην β θα έχω πιο πολύ άγχος από ότι στην γ

 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 6 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.

[Alex_t]

Πέρα από όσα είπε η φίλτατη Στεφανία, να προσθέσω πως έχεις άπλετο χρόνο για να βελτιωθείς στο άγνωστο, να μάθεις να ξεχωρίζεις τις αναφορικές, να μάθεις να μετατρέπεις τον ευθύ λόγο σε πλάγιο και το αντίστροφο, να αναλύεις μετοχές κλπ. Μπορείς, σε συνεργασία με τους καθηγητές σου ή και χωρίς, να εντοπίσεις όλα τα γραμματικοσυντακτικά φαινόμενα που σε δυσκολεύουν και να ξεκινήσεις να κάνεις επανάληψη και περισσότερες ασκήσεις πάνω σε αυτά. Όχι άγχος!

ΥΓ.: Όχι ότι νοιάζει κανέναν, αλλά τις αναφορικές προτάσεις δεν τις χώνεψα ποτέ μου

 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 6 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.

[jj!]

Οι αναφορικές προτάσεις είναι λογικό να δυσκολεύουν τους μαθητές, γιατί συνήθως στο σχολείο διδάσκονται ξεχωριστά, γιατί η χρήση τους είναι είτε ονοματική, είτε επιρρηματική. Αυτό δεν ισχύει για τις υπόλοιπες δευτερεύουσες προτάσεις.

Οι δευτερεύουσες αναφορικές ονοματικές προτάσεις δεν παρουσιάζουν ιδιαίτερη δυσκολία, γιατί χρησιμοποιούνται στον λόγο ως ονόματα (υποκείμενο, αντικείμενο, κατηγορούμενο, προσδιορισμοί ομοιόπτωτοι ή ετερόπτωτοι). Η εισαγωγή τους γίνεται καθαρά με αναφορικές αντωνυμίες, οι οποίες κλείνονται. Καλό θα ήταν να μάθετε όλες τις αναφορικές αντωνυμίες, οι οποίες υπάρχουν στην γραμματική σ. 144, §240.

Οι δευτερεύουσες αναφορικές επιρρηματικές προτάσεις είναι οι βαρβάτες και αυτές που χρειάζονται περισσότερη προσοχή.

• Όταν λειτουργούν ως επιρρηματικοί προσδιορισμοί του τόπου ή του χρόνου, εισάγονται αποκλειστικά με αναφορικά επιρρήματα (οὗ, οἷ, ᾖ, ὅθεν, ἔνθεν, ὅπου, ὅπῃ, ὅποι).
• Όταν εκφράζουν επιρρηματικές σχέσεις με τις κύριες προτάσεις, εισάγονται συνήθως με αναφορικές αντωνυμίες, εκτός από την περίπτωση των αναφορικών υποθετικών προτάσεων που εισάγονται τόσο με αναφορικές αντωνυμίες, όσο και με αναφορικά επιρρήματα. Συγκεκριμένα:
  • Οι αναφορικές αιτιολογικές εισάγονται συνήθως με τις αναφορικές αντωνυμίες ὅς, ὅστις, ὅσος, οἷος. Οι προτάσεις αυτές είναι όμοιες με τις επιρρηματικές αιτιολογικές προτάσεις, οπότε εξαρτώνται από ρήματα ψυχικού πάθους.
  • Οι αναφορικές τελικές εισάγονται με τις αναφορικές αντωνυμίες ὅς, ὅστις. Οι προτάσεις είναι όμοιες με τις επιρρηματικές τελικές προτάσεις, οπότε εξαρτώνται από ρήματα κίνησης ή σκόπιμης ενέργειας.
  • Οι αναφορικές συμπερασματικές εισάγονται κυρίως με τις αναφορικές αντωνυμίες ὅς, ὅστις, ὅσος, οἷος. Είναι όμοιες με τις επιρρηματικές συμπερασματικές προτάσεις. Συνήθως τις αναγνωρίζουμε επειδή στην κύρια πρόταση υπάρχουν οι λέξεις οὕτως, τοιοῦτος, τηλικοῦτος και στη συνέχεια ακολουθεί κανονικά το συμπέρασμα.
  • Οι αναφορικές υποθετικές προτάσεις εισάγονται με αναφορικές αντωνυμίες και αναφορικά επιρρήματα. Οι προτάσεις αυτές δημιουργούν υποθετικό λόγο, ο οποίος όμως λανθάνει (κρύβεται). Αν είστε εξοικιωμένοι με την μετατροπή της υποθετικής μετοχής σε δευτερεύουσα πρόταση δεν θα έχετε ιδιαίτερο πρόβλημα.
• Οι αναφορικές παραβολικές προτάσεις δηλώνουν σύγκριση ή παρομοίωση. Εκφράζουν ποσό, ιδιότητα (ποιότητα) ή τρόπο ως προς το ρήμα. Συνήθως οι παραβολικές προτάσεις αναφέρονται σε δεικτικές αντωνυμίες ή επιρρήματα, δημιουργώντας έτσι τα λεγόμενα "παραβολικά ζεύγη".
  • Όταν εκφράζουν ποσό εισάγονται με τις αναφορικές αντωνυμίες ὅσος, ὁπόσος, ἡλίκος, ὁπηλίκοςκαι τα αναφορικά επιρρήματα ὅσον, ὅσῳ. (Μιλάμε δηλαδή για μια ποσότητα, π.χ. στα νέα ελληνικά: "Όσα λεφτά και να δώσω, δεν φτάνουν για να αγοράσω αυτό το κινητό").
  • Όταν εκφράζουν ιδιότητα/ποιότητα εισάγονται με τις αντωνυμίες οἷος, ὁποῖος. (Στα νέα ελληνικά αντίστοιχα: "Όποιος πέρασε από αυτόν τον δρόμο, είναι ύποπτος", "Όποιος είναι όμορφος, δεν σημαίνει ότι είναι και έξυπνος []".)
  • Όταν εκφράζουν τρόπο εισάγονται με τα αναφορικά επιρρήματα ὡς, ὥσπερ, ὅπως, καθάπερ, ᾗπερ, ᾗ, οἷον, οἷα. (Στα νέα ελληνικά: "Σου μίλησε, όπως του μίλησες κι εσύ!")

Σημειώσεις:
Κάποιοι φιλόλογοι μπορεί να ονομάζουν τις αναφορικές ονοματικές ως αναφορικές προσδιοριστικές, όταν λειτουργούν ως προσδιορισμοί. Εσείς για να μην μπερδεύεστε, να τις ονομάζετε πλήρως όταν τις αναγνωρίζετε: "Δευτερεύουσα αναφορική ονοματική πρόταση που λειτουργεί ως ομοιόπτωτος/ετερόπτωτος προσδιορισμός στο [...]".

Οι δευτερεύουσες αναφορικές επιρρηματικές προτάσεις που χρησιμοποιούνται ως επιρρηματικοί προσδιορισμοί του τόπου ή του τρόπου, μπορείτε να τις λέτε απλά αναφορικές τοπικές ή αναφορικές τροπικές, όπως ισχύει για τις υπόλοιπες αναφορικές που εκφράζουν επιρρηματική σχέση.

Υπάρχουν κάποιες συγκεκριμένες φράσεις, οι οποίες έχουν την μορφή αναφορικών προτάσεων, αλλά δεν λογίζονται ως τέτοιες και μεταφράζονται μονολεκτικώς:

• ἔστιν ὅς / ὅστις: κάποιος
• οὐκ ἔστιν ὅς / ὅστις: κανένας
• οὐκ ἔστιν ὅς / ὅστις οὐ: καθένας/οποιοσδήποτε
• ἔστιν ὅπως: κάπως/με κάποιον τρόπο
• οὐκ ἔστιν ὅπως: καθόλου/με κανέναν τρόπο
• οὐκ ἔστιν ὅπως οὐ: οπωσδήποτε/με κάθε τρόπο
• ἔστιν ὅπου: κάπου
• οὐκ ἔστιν ὅπου: πουθενά
• οὐκ ἔστιν ὅπου οὐ: παντού

Γενική συμβουλή: Να προσπαθείτε να έχετε στο μυαλό σας ένα παράδειγμα στα νέα ελληνικά, ή ένα παράδειγμα από μια μετάφραση που έχετε κάνει. Το πιο δύσκολο στις αναφορικές είναι η χρήση τους, γιατί λειτουργούν και ως ονόματα και ως επιρρηματικοί προσδιορισμοί. Αν όμως μπορείτε να ξεκαθαρίσετε από τώρα τις κατηγορίες, θα σας είναι εύκολη η αναγνώρισή τους. Άλλωστε οι αναφορικές επιρρηματικές είναι ολόιδιες με τις αντίστοιχές τους απλές επιρρηματικές προτάσεις.

 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 6 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.

[Carpe_Diem]

Κι εγώ Β' είμαι και πραγματικά δεν θα μπορούσα να συμφωνήσω περισσότερο! Οι χειρότερες είναι οι αναφορικές, πολύ μπέρδεμα στο να τις αναγνωρίζω, μεικτές και ονοματικές και δεν σώνεται... Και το ότι υπάρχουν πολλές διαφωνίες ισχύει, άλλα μας λέει το λυσάρι άλλα ο καθηγητής στο φροντιστήριο κι άλλα στο σχολείο.

 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 6 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.

[vonlibera]

Πέρα από όσα είπε η φίλτατη Στεφανία, να προσθέσω πως έχεις άπλετο χρόνο για να βελτιωθείς στο άγνωστο, να μάθεις να ξεχωρίζεις τις αναφορικές, να μάθεις να μετατρέπεις τον ευθύ λόγο σε πλάγιο και το αντίστροφο, να αναλύεις μετοχές κλπ. Μπορείς, σε συνεργασία με τους καθηγητές σου ή και χωρίς, να εντοπίσεις όλα τα γραμματικοσυντακτικά φαινόμενα που σε δυσκολεύουν και να ξεκινήσεις να κάνεις επανάληψη και περισσότερες ασκήσεις πάνω σε αυτά. Όχι άγχος!

ΥΓ.: Όχι ότι νοιάζει κανέναν, αλλά τις αναφορικές προτάσεις δεν τις χώνεψα ποτέ μου

Ευχαριστώ πολύ, χαίρομαι τόσο που δεν είμαι η μόνη

Οι αναφορικές προτάσεις είναι λογικό να δυσκολεύουν τους μαθητές, γιατί συνήθως στο σχολείο διδάσκονται ξεχωριστά, γιατί η χρήση τους είναι είτε ονοματική, είτε επιρρηματική. Αυτό δεν ισχύει για τις υπόλοιπες δευτερεύουσες προτάσεις.

Οι δευτερεύουσες αναφορικές ονοματικές προτάσεις δεν παρουσιάζουν ιδιαίτερη δυσκολία, γιατί χρησιμοποιούνται στον λόγο ως ονόματα (υποκείμενο, αντικείμενο, κατηγορούμενο, προσδιορισμοί ομοιόπτωτοι ή ετερόπτωτοι). Η εισαγωγή τους γίνεται καθαρά με αναφορικές αντωνυμίες, οι οποίες κλείνονται. Καλό θα ήταν να μάθετε όλες τις αναφορικές αντωνυμίες, οι οποίες υπάρχουν στην γραμματική σ. 144, §240.

Οι δευτερεύουσες αναφορικές επιρρηματικές προτάσεις είναι οι βαρβάτες και αυτές που χρειάζονται περισσότερη προσοχή.

• Όταν λειτουργούν ως επιρρηματικοί προσδιορισμοί του τόπου ή του χρόνου, εισάγονται αποκλειστικά με αναφορικά επιρρήματα (οὗ, οἷ, ᾖ, ὅθεν, ἔνθεν, ὅπου, ὅπῃ, ὅποι).
• Όταν εκφράζουν επιρρηματικές σχέσεις με τις κύριες προτάσεις, εισάγονται συνήθως με αναφορικές αντωνυμίες, εκτός από την περίπτωση των αναφορικών υποθετικών προτάσεων που εισάγονται τόσο με αναφορικές αντωνυμίες, όσο και με αναφορικά επιρρήματα. Συγκεκριμένα:
  • Οι αναφορικές αιτιολογικές εισάγονται συνήθως με τις αναφορικές αντωνυμίες ὅς, ὅστις, ὅσος, οἷος. Οι προτάσεις αυτές είναι όμοιες με τις επιρρηματικές αιτιολογικές προτάσεις, οπότε εξαρτώνται από ρήματα ψυχικού πάθους.
  • Οι αναφορικές τελικές εισάγονται με τις αναφορικές αντωνυμίες ὅς, ὅστις. Οι προτάσεις είναι όμοιες με τις επιρρηματικές τελικές προτάσεις, οπότε εξαρτώνται από ρήματα κίνησης ή σκόπιμης ενέργειας.
  • Οι αναφορικές συμπερασματικές εισάγονται κυρίως με τις αναφορικές αντωνυμίες ὅς, ὅστις, ὅσος, οἷος. Είναι όμοιες με τις επιρρηματικές συμπερασματικές προτάσεις. Συνήθως τις αναγνωρίζουμε επειδή στην κύρια πρόταση υπάρχουν οι λέξεις οὕτως, τοιοῦτος, τηλικοῦτος και στη συνέχεια ακολουθεί κανονικά το συμπέρασμα.
  • Οι αναφορικές υποθετικές προτάσεις εισάγονται με αναφορικές αντωνυμίες και αναφορικά επιρρήματα. Οι προτάσεις αυτές δημιουργούν υποθετικό λόγο, ο οποίος όμως λανθάνει (κρύβεται). Αν είστε εξοικιωμένοι με την μετατροπή της υποθετικής μετοχής σε δευτερεύουσα πρόταση δεν θα έχετε ιδιαίτερο πρόβλημα.
• Οι αναφορικές παραβολικές προτάσεις δηλώνουν σύγκριση ή παρομοίωση. Εκφράζουν ποσό, ιδιότητα (ποιότητα) ή τρόπο ως προς το ρήμα. Συνήθως οι παραβολικές προτάσεις αναφέρονται σε δεικτικές αντωνυμίες ή επιρρήματα, δημιουργώντας έτσι τα λεγόμενα "παραβολικά ζεύγη".
  • Όταν εκφράζουν ποσό εισάγονται με τις αναφορικές αντωνυμίες ὅσος, ὁπόσος, ἡλίκος, ὁπηλίκοςκαι τα αναφορικά επιρρήματα ὅσον, ὅσῳ. (Μιλάμε δηλαδή για μια ποσότητα, π.χ. στα νέα ελληνικά: "Όσα λεφτά και να δώσω, δεν φτάνουν για να αγοράσω αυτό το κινητό").
  • Όταν εκφράζουν ιδιότητα/ποιότητα εισάγονται με τις αντωνυμίες οἷος, ὁποῖος. (Στα νέα ελληνικά αντίστοιχα: "Όποιος πέρασε από αυτόν τον δρόμο, είναι ύποπτος", "Όποιος είναι όμορφος, δεν σημαίνει ότι είναι και έξυπνος []".)
  • Όταν εκφράζουν τρόπο εισάγονται με τα αναφορικά επιρρήματα ὡς, ὥσπερ, ὅπως, καθάπερ, ᾗπερ, ᾗ, οἷον, οἷα. (Στα νέα ελληνικά: "Σου μίλησε, όπως του μίλησες κι εσύ!")

Σημειώσεις:
Κάποιοι φιλόλογοι μπορεί να ονομάζουν τις αναφορικές ονοματικές ως αναφορικές προσδιοριστικές, όταν λειτουργούν ως προσδιορισμοί. Εσείς για να μην μπερδεύεστε, να τις ονομάζετε πλήρως όταν τις αναγνωρίζετε: "Δευτερεύουσα αναφορική ονοματική πρόταση που λειτουργεί ως ομοιόπτωτος/ετερόπτωτος προσδιορισμός στο [...]".

Οι δευτερεύουσες αναφορικές επιρρηματικές προτάσεις που χρησιμοποιούνται ως επιρρηματικοί προσδιορισμοί του τόπου ή του τρόπου, μπορείτε να τις λέτε απλά αναφορικές τοπικές ή αναφορικές τροπικές, όπως ισχύει για τις υπόλοιπες αναφορικές που εκφράζουν επιρρηματική σχέση.

Υπάρχουν κάποιες συγκεκριμένες φράσεις, οι οποίες έχουν την μορφή αναφορικών προτάσεων, αλλά δεν λογίζονται ως τέτοιες και μεταφράζονται μονολεκτικώς:

• ἔστιν ὅς / ὅστις: κάποιος
• οὐκ ἔστιν ὅς / ὅστις: κανένας
• οὐκ ἔστιν ὅς / ὅστις οὐ: καθένας/οποιοσδήποτε
• ἔστιν ὅπως: κάπως/με κάποιον τρόπο
• οὐκ ἔστιν ὅπως: καθόλου/με κανέναν τρόπο
• οὐκ ἔστιν ὅπως οὐ: οπωσδήποτε/με κάθε τρόπο
• ἔστιν ὅπου: κάπου
• οὐκ ἔστιν ὅπου: πουθενά
• οὐκ ἔστιν ὅπου οὐ: παντού

Γενική συμβουλή: Να προσπαθείτε να έχετε στο μυαλό σας ένα παράδειγμα στα νέα ελληνικά, ή ένα παράδειγμα από μια μετάφραση που έχετε κάνει. Το πιο δύσκολο στις αναφορικές είναι η χρήση τους, γιατί λειτουργούν και ως ονόματα και ως επιρρηματικοί προσδιορισμοί. Αν όμως μπορείτε να ξεκαθαρίσετε από τώρα τις κατηγορίες, θα σας είναι εύκολη η αναγνώρισή τους. Άλλωστε οι αναφορικές επιρρηματικές είναι ολόιδιες με τις αντίστοιχές τους απλές επιρρηματικές προτάσεις.

Ευχαριστώ πάρα μα πάρα πάρα πολύ. Τώρα μόνο με εξάσκηση αφομοιώνονται...

Κι εγώ Β' είμαι και πραγματικά δεν θα μπορούσα να συμφωνήσω περισσότερο! Οι χειρότερες είναι οι αναφορικές, πολύ μπέρδεμα στο να τις αναγνωρίζω, μεικτές και ονοματικές και δεν σώνεται... Και το ότι υπάρχουν πολλές διαφωνίες ισχύει, άλλα μας λέει το λυσάρι άλλα ο καθηγητής στο φροντιστήριο κι άλλα στο σχολείο.

Το χειρότερο είναι ότι δεν έχουν ρήματα εξάρτησης...

 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 6 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.

[Carpe_Diem]

Το χειρότερο είναι ότι δεν έχουν ρήματα εξάρτησης...

Και να είχαν πάλι σωτηρία δεν θα υπήρχε

 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 6 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.

[jj!]

Το χειρότερο είναι ότι δεν έχουν ρήματα εξάρτησης...

Και να είχαν πάλι σωτηρία δεν θα υπήρχε

Δεν διαβάζετε τι γράφω στο μήνυμά μου; Φτου σας ()

Είπαμε, οι αναφορικές επιρρηματικές λειτουργούν όπως οι αντίστοιχές τους απλές επιρρηματικές. Άρα τα ρήματα εξάρτησης, η εκφορά και η συντακτική λειτουργία είναι τα ίδια με αυτά των απλών επιρρηματικών...
Οι αναφορικές παραβολικές αναφέρονται συνήθως σε δεικτική αντωνυμία της πρότασης από την οποία εξαρτώνται ή/και δημιουργούν παραβολικό ζεύγος.

Τις αναφορικές ονοματικές, εγώ προσωπικά τις θεωρώ τις πιο εύκολες. Σκεφτείτε ότι είναι μια επιθετική μετοχή μέσα στην πρόταση (σκεφτείτε επίσης ότι η επιθετική μετοχή αναλύεται σε δευτερεύουσα ονοματική πρόταση, άλλωστε), άρα θα λειτουργήσει με τον ίδιο τρόπο ως αντικείμενο, υποκείμενο, κατηγορούμενο, κλπ
π.χ. (από το Study4exams):
Ὁρῶ δὲ καὶ Θηβαίους, οἳ τότε οὐκ ἔπεισαν Λακεδαιμονίους ἐξανδραποδίσασθαι ὑμᾶς νῦν δεομένους ὑμῶν περιιδεῖν ἀπολομένους τοὺς σώσαντας ὑμᾶς.(αναφορική πρόταση) ---> Ὁρῶ δὲ καὶ Θηβαίους (τοὺς) οὐ πείσαντες Λακεδαιμονίους εξανδραποδίσασθαι ὑμᾶς νῦν δεομένους ὑμῶν περιιδεῖν ἀπολομένους τοὺς σώσαντας ὑμᾶς (επιθετική μετοχή)

• οἳ τότε οὐκ ἔπεισαν Λακεδαιμονίους ἐξανδραποδίσασθαι ὑμᾶς: δευτερεύουσα αναφορική ονοματική πρόταση ως παράθεση στο Αντικείμενο (του ρήματος) της κύριας πρότασης (Θηβαίους). Ρ.: ἔπεισαν, Υρ.: οἳ, άμeso Αρ.: Λακεδαιμονίους, έμμεσο Αρ.: εξανδραποδίσασθαι, (Υαπαρεμφάτου: Λακεδαιμονίους), Ααπαρεμφάτου:ὑμᾶς
• (τοὺς) οὐ πείσαντες Λακεδαιμονίους εξανδραποδίσασθαι ὑμᾶς: οὐ πείσαντες: επιθετική μετοχή ως παράθεση στο Αρ της κύριας πρότασης (Θηβαίους). Υμτχ: τους/Θηβαίους, άμεσο Αμτχ: Λακεδαιμονίους, έμμεσο Αμτχ: εξανδραποδίσασθαι, Υαπ: Λακεδαιμονίους, Ααπ: ὑμᾶς

Αυτή την συγκεκριμένη πρόταση οι φιλόλογοί σας στο φροντιστήριο θα την αναγνώριζαν απλά ως «αναφορική προσδιοριστική στο "Θηβαίους"» και θα το άφηναν εκεί. Μην κάνετε εσείς ένα τέτοιο λάθος... Η αναφορική πρόταση μπορεί να παίξει τον ρόλο ομοιόπτωτου προσδιορισμού (παράθεση, επεξήγηση), αλλά και ετερόπτωτου προσδιορισμού (γενική διαιρετική, ύλης, αξίας, ιδιότητας, κτητική, περιεχομένου, δημιουργού, αιτίας, υποκειμενική, αντικειμενική, συγκριτική/δοτική αντικειμενική, της αναφοράς/αιτιατική της αναφοράς). Σε αυτή την περίπτωση κάνετε πλήρη αναγνώριση: π.χ. "Δευτερεύουσα αναφορική ονοματική πρόταση ως ετερόπτωτος προσδιορισμός, γενική αντικειμενική, στο [...].


Τα αρχαία κρίνονται στις λεπτομέρειες. Να ξέρετε ότι κάθε φιλόλογος θα εκτιμήσει μία πλήρη συντακτική ανάλυση.

 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 6 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.