Καλησπέρα σε όλη την παρέα.. Ενδιαφέρον θέμα. Θα σας διηγηθώ την ιστορία μου. Πρώτα όμως θα κάνω μια γενική εισαγωγή για να εξηγήσω τους λόγους της αναφοράς.
Ένας σημαντικός λόγος που τα Μαθηματικά προκαλούν τρόμο στις νεαρές ηλικίες, είναι ακριβώς ο τρόπος με τον οποίο διδάσκονται. Χωρίς πολλά λόγια, φανταστείτε τον εαυτό σας στην εποχή που ζούμε, να βρίσκεται στην αίθουσα ενός σχολείου της μέσης εκπαίδευσης. Ο καθηγητής με βλοσυρό ύφος ξεκινά να περιγράφει τις δευτεροβάθμιες εξισώσεις. Τι πράγμα είναι αυτό; Ένα ...τερατούργημα με προσθέσεις, πολλαπλασιασμούς και ίσον, σκέφτεσαι μέσα σου. Γράφει στον πίνακα τη γενική τους μορφή και προχωρά στην επίλυσή, κάνοντας διερεύνηση επάνω στην υπόρριζη Δ. Αφού ολοκληρώσει, σου δίνει μια δευτεροβάθμια εξίσωση με γνωστά a, b, c για να υπολογίσεις την περιβόητη διακρίνουσα, να συμπεράνεις περί των λύσεων και να τις υπολογίσεις. Πολύ ωραία.
Μέχρι στιγμής, πρόκειται για παιχνίδι όξυνσης της νοημοσύνης. Φαινομενικά, δεν υπάρχει η παραμικρή ουσία στην όλη διαδικασία, πόσο μάλλον στα μάτια ενός μικρού μαθητή. Σε ρωτώ λοιπόν και θα ήθελα να μου απαντήσεις με πάσα ειλικρίνεια. Προτιμάς να 'παίζεις' με δευτεροβάθμιες, τριτοβάθμιες, τεταρτοβάθμιες εξισώσεις ή με το iPhone, το Play Station III και μπάλα στην αλάνα;
Από πολύ νωρίς ο πιτσιρικάς, για να πεισθεί ότι αυτό που γίνεται έχει σημασία, ακούει φανφάρες της μορφής: "Τα μαθηματικά είναι χρήσιμα", "Τα μαθηματικά έχουν εφαρμογές σε όλο το εύρος της σύγχρονης επιστήμης", "Όλα είναι μαθηματικά".
Με συγχωρείτε πολύ, μα όλα αυτά τον αφήνουν παγερά αδιάφορο, διότι μέχρι και την τρίτη λυκείου, ο ανελέητος φορμαλισμός, του στοιχειώνει τον ύπνο και σχεδόν ποτέ δεν συνειδητοποίησε κάποια χρησιμότητα πλήν των προσθαφαιρέσεων στο μπακάλικο. Οι περισσότεροι καθηγητές μπάινουν στην αίθουσα και διδάσκουν τις παραγώγους σαν να πρόκειται για όντα από άγνωστο γαλαξία. Ελάχιστοι αφιερώνουν χρόνο στη γεωμετρική και φυσική ερμηνεία των αποτελεσμάτων και ακόμη λιγότεροι γνωρίζουν στοιχειώδη ιστορία ώστε να αφιερώσουν κάποιες διδακτικές ώρες σε μια ιστορική αναδρομή περί των αναγκών που οδήγησαν τους Newton και Leibniz να εφεύρουν ή ανακαλύψουν τον Απειροστικό λογισμό.
Τα μαθηματικά είναι αμιγώς ανθρώπινα αλλά παρουσιάζονται ως απόκοσμα.
Το διδακτικό λοιπόν έργο αυτού του είδους σε συνδυασμό με τις εξετάσεις και το βαθμοθηρικό χαρακτήρα, αποτελειώνουν την μάθηση και ακόμη χειρότερα στερούν από όσους ενδιαφέρονται, το να αναπτυχθούν περισσότερο.
Οι αιτίες της αποτυχίας και αποστροφής που μπορεί κανείς να κουβεντιάσει είναι αρκετές. Θα μπορούσαμε να τις συζητούμε αιωνίως, μα κανένα πρόβατο δεν σώθηκε βελάζοντας. Η διαδικασία πρέπει να χτιστεί εκ νέου από όσους το διαχειρίζονται. Τόσο οι κυβερνώντες όσο το παιδαγωγικό ινστιτούτο και οι ίδιοι οι καθηγητές. Στην πραγματικότητα, το μόνο που συμβαίνει ετησίως είναι η προσθήκη και αφαίρεση τμημάτων ύλης, λες και είναι αυτό το κυρίως πρόβλημα. Αφαίρεσαν αόριστα ολοκληρώματα, πρόσθεσαν πιθανότητες και πάει λέγοντας. Σε μερικά χρόνια μπορεί να συμπεριλάβουν Μερικές Διαφορικές Εξισώσεις, Θεωρία Δακτυλίων, Τοπολογία, απλά και μόνο για να έχουμε να λέμε. Κανείς βεβαίως δεν θα καταλάβει για ποιό λόγο χρειαζόμαστε επεκτάσεις των γνωστών αλγεβρικών δομών, επίλυση εξισώσεων με μερικές παραγώγους και τα λοιπά. Όταν δε, ακούσει για σύνολα ταυτοχρόνως ανοιχτά και κλειστά, θα νιώσει το πρώτο εγκεφαλικό. Από την μεριά τους, τα φροντιστήρια χορεύουν βάσει του ρυθμού, και ολόκληρη η διδασκαλία συνοψίζεται στο στείρο αναμάσημα συγκεκριμένων μορφών στα θέματα εξετάσεων.
Πάμε τώρα σε ακόμη ένα σημαντικό κατ` εμέ πρόβλημα που έχει συχνότατη εμφάνιση στα σχολεία αυτού του τόπου. Πρόκειται για τη συμπεριφορά του διδάσκοντα.
Ήταν αρχές του Σεπτεμβρίου του 2000, όταν ξεκίνησα την πρώτη Γυμνασίου. Έχοντας άριστη παρουσία σε ολόκληρο το Δημοτικό, ένιωθα όμορφα για αυτή την ...προαγωγή.
Πρώτη ώρα της πρώτης ημέρας, είχαμε μαθηματικά. Η διδάσκουσα των Μαθηματικών, μπήκε στην αίθουσα με διάθεση που δυσκολεύομαι να περιγράψω. Φανταστείτε το ύφος μιας ηλικιωμένης που ανεβαίνει μια μεγάλη ανηφόρα. Απελπισία, ταλαιπωρία, μια αίσθηση μεταξύ δυστυχίας και νευρασθένιας. Αν κρατούσε βέργα θα θύμιζε αναρχικό που αντικρύζει αστυνομία ή Χρυσαυγίτη που αντικρύζει αλλοδαπό. Εν πάση περιπτώσει, έτσι κύλησαν όλες οι τάξεις του Γυμνασίου. Η συγκεκριμένη ψευδομαθηματικός, σου έδειχνε ξεκάθαρα πως δεν απολαμβάνει αυτό που κάνει και απλώς περιμένει τη συνταξιοδότηση. Γνωστικό υπόβαθρο κάτω του μετρίου, μηδενική επαφή με το κοινό και με την πρώτη αφορμή μαθητή που δεν θα μπορούσε να λύσει την άσκηση, τον στόλιζε με επίθετα που δεν θέλω να αναπαράγω. Μηδενική υπομονή για περαιτέρω εξηγήσεις. Και όλα αυτά, σε παιδιά των 11 με 12 ετών. Σε αυτά τα τρία χρόνια, οι συμμαθητές μου κι εγώ υποφέραμε. Θυμάμαι ότι προσωπικά, κάθε φορά που ξεκινούσα το πρωί για το σχολείο, είχα έντονο πόνο στο στομάχι λόγω του stress σχετικά με το 'τι θα αντιμετωπίσουμε σήμερα'. Οι επιδόσεις μου στις τρείς τάξεις του Γυμνασίου ήταν μηδενικές. Ούτε καν στο φροντιστήριο δεν έδειχνα την κατάλληλη προσοχή αφού στο παιδικό μου μυαλό τα Μαθηματικά είχαν ταυτιστεί με τη συμπεριφορά της εν λόγω 'κυρίας'.
Επειδή στο ISchool γράφουν και μικρά παιδιά, επιτρέψτε μου μια μικρή παρένθεση:
Αν στα σχολεία σας αντιμετωπίζετε παρόμοια προβλήματα, αναλογιστείτε αρχικά αν πραγματικά ο διδάσκων κάνει λάθος. Μην κάνετε το σφάλμα να μεταφράζετε την φυσιολογική και απαιραίτητη αυστηρότητα σε αδικία. Όταν όμως τα πράγματα ξεφέυγουν, μη διστάσετε να απευθυνθείτε αρχικά στους γονείς σας και έπειτα στο διευθυντή σας. Στην ανάγκη, αλλάξτε σχολείο. Μην αφήνετε τον εαυτό σας να καταστρέφεται ψυχολογικά και εκπαιδευτικά, από ανθρώπους που αν γινόταν ουσιαστική αξιολόγηση δεν θα τους χρησιμοποιούσαν ούτε για σφουγγαρίστρα. Μην υπομένετε.
Επειδή αγαπητοί φίλοι παρασύρθηκα και το κείμενο έγινε αρκετά μακροσκελές, θα σας πω μόνο ότι μέσα στην ατυχία μου, στάθηκα υπερτυχερός από πρώτη έως τρίτη Λυκείου. Ένας πολύ σωστός άνθρωπος, εξαιρετικός μαθηματικός και ...ηγετική φυσιογνωμία που είχε την ικανότητα να εμπνέει τους μαθητές (ή τουλάχιστον όσους είχαν την πιθανότητα να εμπνευστούν και δεν είχαν καταστραφεί ολοσχερώς) και ανέλαβε τις τάξεις μου από πρώτη έως τρίτη λυκείου, τόσο στη Γενική παιδεία, όσο και στην κατεύθυνση. Το αποτέλεσμα;
Είμαι πτυχιούχος μαθηματικός, εδώ και μερικά χρόνια, με βαθμούς πανελλαδικών εξετάσεων στην περιοχή του 19 - 20, βαθμό πτυχίου 7.5 και τώρα ολοκληρώνω το μεταπτυχιακό μου. Και μιλάμε για έναν άνθρωπο που στις τρείς τάξεις του γυμνασίου βρισκόταν στην αίθουσα μόνο για την παρουσία. Κατάφερα σε σύντομο χρονικό διάστημα να ανακάμψω.
Το ηθικό δίδαγμα είναι να μην τα παρατάτε ποτέ. Μέσα σε ολόκληρη τη σαβούρα, πάντοτε υπάρχει κάποιος που θα σε βοηθήσει να ορθοποδήσεις και να προοδεύσεις. Αν δεν τον βρείς, πάλεψε μόνος σου. Ζήτα βοήθεια από τους υπόλοιπους ανθρώπους. Γίνε καλύτερός του. Μελέτησε όσο μπορείς, τα μαθηματικά είναι ανεξάρτητα του διδάσκοντα, όσο κι αν τα συχγέεις με ένα κάρο αρνητικές εμπειρίες. Δείξε σε όλους ότι αξίζεις. Φτάσε όσο πιο ψηλά μπορείς για να γίνεις καλύτερος από τον μέσο εκπαιδευτικό της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης που δεν πίστεψε σε σένα επειδή δεν ασχολήθηκε με σένα. Και όταν τα χρόνια περάσουν, η προσπάθειά σου να υπερπηδήσεις τα εμπόδια και να διακριθείς, θα σε έχει προφανώς ανταμείψει.
Ευχαριστώ για το χρόνο και την υπομονή σας.
Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 11 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.