αύριο γράφουμε διαγώνισμα και ανάμεσα στα θέματα για έκθεση ειναι και "η κριτική"...δν μας έχει δώσει όμως τπτ απο σημειώσεις,οπότε αν μπορεί κάποιος ας μου δώσει μερικές σημειώσεις για αυτό το θέμα.....ευχαριστώ προκαταβολικα
ΚΡΙΤΙΚΗ
Ορισμός
Κριτική είναι η έκφραση μιας γνώμης . Με την κριτική εκφράζουμε τον προβληματισμό μας
πάνω σε θέματα κοινού ενδιαφέροντος ή ατομικού επιπέδου .
Πρόκειται δηλαδή για την αξιολόγηση ατόμων , καταστάσεων , αποφάσεων , γεγονότων ,
φαινομένων . Η αξιολόγηση αυτή μπορεί να είναι θετική ή αρνητική. Η κριτική επομένως
εμφανίζεται με την μορφή αποδοχής ή άρνησης , επαίνου ή ψόγου .
Αποτελεί αναγκαιότητα του ατόμου , γιατί έτσι εκδηλώνει στον κοινωνικό χώρο τις σκέψεις
του. Εξάλλου αποτελεί επιπλέον μια φυσική του παρόρμηση , γιατί αυθόρμητα κρίνει καταστάσεις
,παίρνει δηλαδή μια θέση , χωρίς να συνειδητοποιεί πάντα ότι ασκεί κριτική. Απʼ το βαθμό στον
οποίο το άτομο έχει συνειδητοποιήσει το ρόλο της κριτικής , είτε σε ατομικό είτε σε κοινωνικό
επίπεδο, αξιολογείται και η κριτική του ικανότητα .
Προϋποθέσεις σωστής κριτικής
- Λογική σκέψη και κριτική ικανότητα
- Τόλμη , θάρρος , ελευθερία σκέψης
- Σύνδεση συγκεκριμένων συνθηκών με κανόνες λογικής
- Απουσία προκατάληψης και μεροληπτικότητας – ούτε κολακεία , ούτε εμπάθεια
- Σωστή , τολμηρή , σοβαρή , ανεπηρέαστη
- Τεκμηριωμένη , εμπεριστατωμένη με επιχειρήματα
- Σαφής , ειλικρινής , ξεκάθαρη , κατανοητή
- Αντικειμενική , υπεύθυνη , ώριμη με διάθεση βοήθειας και διαφώτισης .
Παράγοντες κριτή – φαινομένου
Η σχέση δεν είναι πάντα ευθύγραμμη και μονοδιάστατη. Σε ένα διάλογο , για παράδειγμα , οι ρόλοι
εναλλάσσονται.
Κριτής : Ρόλο παίζουν οι γνώσεις , οι ικανότητες, ο χαρακτήρας , οι προθέσεις , ο τρόπος . Πρέπει
να τον χαρακτηρίζει αντικειμενικότητα , όσο είναι δυνατόν , καλή γνώση του κρινόμενου ,
ειλικρινείς προθέσεις , παράθεση επιχειρημάτων .
Για τον κρινόμενο : Ρόλο παίζουν ο χαρακτήρας του, η ανεκτικότητά του, η θέλησή του να
αποδεχθεί τα λάθη του και να βελτιωθεί. Πρέπει να ακούσει την κριτική με υπομονή, κατανόηση ,
θάρρος , να ξεπεράσει τον εγωισμό του και την φιλαυτία του και να προχωρήσει σε αυτοκριτική.
Προσφορά κριτικής
Για τον κριτή :
- ασκείται η οξύνοια , το κριτικό πνεύμα
- μαθαίνει ταυτόχρονα να κάνει αυτοκριτική, άρα ενισχύεται ο αυτοέλεγχος , η αξιοπρέπεια ,
η πορεία προς την αυτογνωσία
- καταπολεμά την αδιαφορία , την εμπάθεια , τις προκαταλήψεις
- συνδέεται με τους ανθρώπους , τα προβλήματά τους , αναπτύσσεται η κοινωνικότητά του
- διδάσκεται , βελτιώνει τη στάση του και μαθαίνει να δέχεται την καλοπροαίρετη κριτική
των άλλων .
Για τον κρινόμενο :
- διορθώνει τα λάθη του, αποκτά αυτογνωσία .
- προχωρά σε αυτοκριτική.
Καταπολεμά την αυτοπροβολή , γίνεται αντικειμενικότερος
- Βελτιώνει την προσωπικότητά του, μαθαίνει να κρίνει τους άλλους και να δέχεται τη γνώμη
τους .
Για την κοινωνία :
- φωτίζονται ολόπλευρα οι πλευρές ενός κοινωνικού θέματος
- προτείνονται λύσεις
- βελτιώνονται τα « κακώς κείμενα »
- ενισχύεται ο δημιουργικός διάλογος
- διασφαλίζεται η ελευθερία και η δημοκρατία
Κίνδυνοι κριτικής
Η παραποίηση , η συσκότιση της αλήθειας , η δημιουργία ψευδών εντυπώσεων , η παραπλάνηση ,
η καταπάτηση του κρινόμενου.
Αιτίες παραποίησης κριτικής
- επιπολαιότητα , ανευθυνότητα
- άγνοια , παραπληροφόρηση , χαμηλό πνευματικό επίπεδο
- απουσία ηθικού υποβάθρου
- ανταγωνιστικές τάσεις , επιθυμία μείωσης αντιπάλου
- θεώρηση της κριτικής σα μια προσωπική και όχι κοινωνική υπόθεση
- φανατισμοί , μονόπλευρες νοοτροπίες και αντιλήψεις
- αδιαφορία για τις συνέπειες
Το πρόβλημα της αντικειμενικότητας
Ερώτημα : Κατά πόσο μέσα στα πλαίσια των δυνατοτήτων μας , μπορούμε να είμαστε
αντικειμενικοί στην άσκηση της κριτικής μας ;
Είναι φανερό ότι ως άτομα σύγχρονα , ζώντας σε μια συγκεκριμένη ιστορική στιγμή , δεν
μπορούμε να απαλλαγούμε από το κλίμα του καιρού μας , την πνοή δηλαδή που χαρακτηρίζει την
εποχή μας , τις ιδιαίτερες συνθήκες που επικρατούν και μας επηρεάζουν συνειδητά ή ασυνείδητα .
Από τη μία πλευρά , ως άνθρωποι με ιδιαίτερη ιδιοσυστασία , ιδιαίτερες εμπειρίες και ξεχωριστές
αναμνήσεις , δεν μπορούμε να τοποθετηθούμε εντελώς αμερόληπτα έναντι των καταστάσεων χωρίς
δηλαδή να βαρύνει κατά ένα ιδιαίτερο τρόπο την προσωπική μας ευαισθησία .
Έναντι αυτών των προβλημάτων , θα μπορούσαμε για το πρώτο να αντιτάξουμε την πλατιά
μόρφωση , που θα προσφέρει μια σφαιρική θεώρηση των πραγμάτων του κόσμου, δια μέσου της
ιστορικής πορείας . Είναι δυνατόν , με αυτό τον τρόπο να μελετήσουμε την εποχή μας από κάποια
απόσταση .
Για το δεύτερο πρόβλημα , η βαθιά ενατένιση , η ενδοσκόπηση του εαυτού μας από τη θέση του «
τρίτου » , θα προσφέρει τη δυνατότητα για πιο ψύχραιμη θεώρηση .
Η αντικειμενική κριτική ωστόσο , σε απόλυτο βαθμό δεν είναι εφικτή . Αποτελεσματικό μέτρο για
τον έλεγχο της υποκειμενικότητας – εκτός των παραπάνω – είναι η αποφυγή της απόλυτης κρίσης .
Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να είμαστε αμείλικτοι , ούτε φανατικοί , αλλά να αφήνουμε
περιθώρια αναθεώρησης . Αυτό θα πρέπει να τονιστεί ειδικά για τους νέους , οι οποίοι
παρασυρόμενοι από τον αυθορμητισμό τους , γίνονται συχνά φανατικοί κριτές.
:iagree: